از «بحران تیراژ» تا «اهمیت آزادی بیان در فضای مجازی» در سالنامه نوروزی اعتماد

شفقنا رسانه– روزنامه‌ها امسال هم با انتشار سالنامه‌ها تلاش کرده‌اند با مروری بر وقایع و تحولات در سالی که گذشت، به تبیین و تحلیل اتفاق‌ها بپردازند. به نظر می رسد امسال بیشتر روزنامه ها تلاش کرده اند در ویژه نامه های نوروزی خود مروری بر اقدامات دولت در بخش های مختلف جامعه در قالب مصاحبه و یادداشت داشته باشند تا در نهایت […]

شفقنا رسانه– روزنامه‌ها امسال هم با انتشار سالنامه‌ها تلاش کرده‌اند با مروری بر وقایع و تحولات در سالی که گذشت، به تبیین و تحلیل اتفاق‌ها بپردازند. به نظر می رسد امسال بیشتر روزنامه ها تلاش کرده اند در ویژه نامه های نوروزی خود مروری بر اقدامات دولت در بخش های مختلف جامعه در قالب مصاحبه و یادداشت داشته باشند تا در نهایت پیشنهادهایی برای بهتر شدن اداره و مدیریت کشور ارائه دهند.روزنامه اعتماد هم با همین رویکرد ویژه نامه نوروزی خود را با عنوان «دوستت دارم ایران» و در دوازه فصل نوشته است.

در ابتدای این سالنامه بهروز بهزادی جانشین مدیر مسئول اعتماد در مطلبی با تیتر «بحران تیراژ مخاطب و رسانه ها» با اشاره به مشکلات مطبوعات در بحث کاغذ و افت تیراژ رسانه های مکتوب چندین پیشنهاد را ارائه کرده است که به این ترتیب است« ۱٫رسانه هایی که از بودجه های دولتی یا سایر قوا و نهادها ارتزاق می کنند یا تعطیل شوند یا اینکه به بخش خصوصی واگذار شوند .البته می توان اولویت واگذاری به کارکنان این رسانه ها داد.۲٫شرایط امتیاز و انتشار برای تحصیلکردگان این رشته آسان شود.۳٫حساسیت ها و خطوط قرمز در امر انتشار به حداقل و به موارد امنیت ملی برسد.تا در یک شرایط رقابتی بدون وجود رانت و کمک بیرونی رسانه ها به فعالیت ادامه دهند. در این شرایط می ماند صدا و سیما که بر اساس قانون اساسی نمی تواند خصوصی شود،ترتیبات سریع برای حرفه ای گری در این رسانه باید برقرار شود تا بتواند چون گذشته اعتماد مخاطبان را به خود جلب کند .در این زمینه مجمعی از کارشناسان و استادان رسانه می توانند خطوط جدید حرکت حرفه ای این رسانه را تعیین کنند ولی چاره اصلی این است که این رسانه در داخل کشور رقیب داشته باشد.»

یکی دیگر از فصل های مهم این سالنامه اختصاص دادن مصاحبه هایی با زنان فعال در حوزه های سیاسی با عنوان «بانوی اردیبهشت» است که خواندنی و خوب است .روزنامه با الهه کولایی استاد دانشگاه و از نماینده های پیشین مجلس گفت و گو کرده و از انتخابات آینده مجلس بحث های مهمی را داشته است .کولایی درباره ارزیابی کارنامه زنان در مجلس گفته «من تصورم این است که زنان مجلس به خوبی نتوانستند به خوبی تلاش های خودشان را به جامعه منعکس کنند .اصلا این ضعف ارتباطی و رسانه ای یکی از مشکلات اساسی جریان اصلاحات است و اصلا اصلاح طلبان در انتقال عملکرد خود و ارائه تصویر واقعی از آن به دلایل گوناگون از ایفای وظیفه ی خود در ایجاد رابطه با جامعه با وجود دسترسی های گوناگونی که انقلاب ارتباطات فراهم کرده از ایفای نقش بازمانده اند در مورد مجلس هم همینطور ،در مورد حتی بخش زنان و عملکرد بخش زنان هم در دو بخش دولت هم همینطور.یعنی می خواهم بگویم منتخبان مردم از اصلاح طلبان در مجلس و دولت نتوانسته اند ارتباط قابل قبولی را با مردم برقرار کنند.البته نقش صدا و سیما و کنترل جریان نا هم سو با اصلاحات بر آن بدون تردید در این زمینه بسیار تاثیر گذار بوده است.»

اعتماد فصلی را به روایت هایی درباره فضای مجازی چون ؛اینستاگرام،توییتر و فیس بوک و تلگرام با عنوان «پنجره عقبی »اختصاص داده است .علی شاکر دانشجوی دکترای ارتباطات در مطلبی با عنوان «سرمایه داری لایک ها» این سوال را مطرح کرده که چگونه در جامعه پساشبکه ای درک کاربران دستکاری می شود؟.شاکر با اشاره به روابط در جامعه شبکه ای توضیح داده«نوع روابط در جامعه شبکه ای به گونه ای است که اتفاقابه ظاهر،تک تک ما روی تمامی امور دنیا تاثیرگذاریم.اینجاست که از نظر مانوئل کستلز ،جامعه شناس شهیر،گسترش منطق شبکه ای تغییرات چشمگیری در عملیات و نتایج فرایندهای تولید،تجربه،قدرت و فرهنگ ایجاد می کند.شبکه اجتماعی غیر مجازی همیشه وجود داشته است ولی پارادایم نوین تکنولوژی اطلاعات ،بنیان مادی گسترش فراگیر آن را در سراسر ساختار اجتماعی فراهم می آورد .در این فضا این پادشاه یا رهبر سیاسی نیست که کن فیکن می کند بلکه باز به قول کستلز«قدرت جریان ها از جریان های قدرت پیشی می گیرد.»یعنی قدرت در جامعه شبکه ای به دست کسانی می افتد که ظرفیت های ارتباطی میان شبکه ها و گروه ها درون شبکه را کنترل می کنند.قدرت برخاسته از ارتباط است ،ارتباطی که دیگر رودررو و هم سنگ نیست.بلکه کاربران را از راه های دور به هم وصل می کند تا بتوانند بر تصمیم ها تاثیر بگذارد.»

از دیگر بخش های این فصل ،تاملاتی درباره شبکه های اجتماعی و تاثیرات آن بر زندگی اجتماعی است .امیر حسین شربیانی نویسنده در این بخش با اشاره به انتشار رمان«هیچ دوستی جز کوه ها» به حذف محدودیت ها با وجود شبکه های مجازی توضیح داده«پدیده بهروز بوچانی نمونه خوبی است از تاثیرات مثبت شبکه های مجازی چون واتس آپ و تلگرام بر دور زدن تمام محدودیت ها است.فرقی هم ندارد ارشاد خودمان باشد یا ماموران اردوگاهی در دورترین جزیره دنیا در گینه نو.حالا زمانه جدیدی است .جهان تازه ای که فضای مجازی و دنیای ارتباطات پیش روی ما گذاشته نه تنها روز به روز بر حیرت ما از این گستردگی جهان اضافه می کند که هر روز برگ برنده ای رو می کند برای غلبه بر ترس همیشگی نویسنده (مولف)از پنهان کردن کلمات در دنیای واقعی.»

«می خواهم زنده بمانم» عنوان مطلبی بعدی است که درباره اهمیت آزادی بیان و انتشار آثار بدون انتظار کشیدن برای مجوز توضیح داده است.نویسنده در این متن تشریح کرده« می خواهم درباره یکی از فواید آن چیزکی بگویم.شبکه های مجازی به شهروندان امکان خودابراز گری می دهند هر شهروندی می تواند در کمتر از پنج یا شش دقیقه برای خودش پروفایلی بسازد و ایده ها و نظراتش را درباره امور و پدیده ها با دیگران به اشتراک بگذارد.این عمومی شدن در ذات خودش حاوی و حامل توسعه است ؛عده ای- که گویا هنوز رگه های اشرافی گری در ذهن و زبان شان باقی است-با عمومی شدن آگاهی از (علم گرفته تا هنر و از فهم اقتصاد گرفته تا درک جامعه)مخالفند؛به این بهانه یا دلیل که آن را تهی شدن دانش از دانش می دانند.»

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه گوناگون

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!