دیدنی‌های دیده‌نشده آذربایجان شرقی/از قلعه ضحاک تا حمام کردشت

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – بهنام عبداللهی: نام آذربایجان شرقی، همیشه با چند تصویر تکراری در ذهن آدم‌ها تداعی می‌شود: رود ارس، جنگل‌های ارسباران، روستای تاریخی کندوان، کوه عینالی، پارک بزرگ ائل‌گلی و…. بسیاری از مسافران برای دیدن این اماکن دیدنی، آذربایجان شرقی را به عنوان مقصد انتخاب می‌کنند.

این‌ها به گفته خود مسافران، جاهای بی‌نظیری برای گذراندن یک تعطیلات خوب هستند؛ اما برای آن‌ها که می‌خواهند برای دومین‌بار به این استان در شمال‌غربی ایران سفر کنند، چندان جالب توجه نیست و شیرینی بار اول را ندارد.

از طرفی دیگر اماکن نام‌برده شده به‌دلیل شناخته‌شده بودن‌شان در تعطیلاتی چون ایام نوروز آنقدر شلوغ هستند که ممکن است بعد از سفر، آن‌ها را تنها با یک جمله برای دوستان و آشنایان‌تان توصیف کند: جای سوزن انداختن نبود.

اما در این گزارش سعی می‌کنیم دست شما را بگیریم و به گوشه‌های دیدنی این استان که کمتر دیده شده‌اند ببریم؛ جاهایی که به قول جوانان امروزی هنوز خز نشده‌اند، جاهایی که کمتر آلوده شده‌اند، ترافیک کمتری دارند و برای یک عید باکیفیت آماده پذیرایی از شما هستند.

قلعه ۳ هزارساله ضحاک

در ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر هشترود، قلعه ضحاک را داریم که افراد محلی منطقه آن را نازین قلا می‌خوانند. قلعه ضحاک با بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت از مکان‌های مهم اقوام مانایی و مادها بوده که بعدها نیز در دوران هخامنشی، اشکانی، ساسانی مورد استفاده قرار گرفته است و در دوره‌های اسلامی (اسماعیلیه) بازسازی و به صورت دژ وسیعی در آمده است.

مجموعه باستانی قلعه ضحاک، حدود ۲ کیلومتر عرض و ۱۰ کیلومتر طول دارد. در این قلعه مخازن سنگ، آب انبار، آسیاب، سالن شورا، حمام و ده‌ها آثار دیگر دیده می‌شود. منظره‌ای که از بالای این کوه با ایستادن در این قلعه به چشم می‌خورد. مجموعه باستانی قلعه ضحاک، حدود ۲ کیلومتر عرض و ۱۰ کیلومتر طول دارد. در این قلعه مخازن سنگ، آب انبار، آسیاب، سالن شورا، حمام و ده‌ها آثار دیگر دیده می‌شود. منظره‌ای که از بالای این کوه با ایستادن در این قلعه به چشم می‌خورد، بسیار با شکوه است. آنچه امروز بیش از هر چیزی جلب توجه می‌کند چهار طا قی (نوعی طاق) زیبای آن است که از دوره ساسانیان به جا مانده که در اثر مرور زمان بخش‌هایی از آن تخریب شده، اما در حال حاضر آن را مرمت کرده‌اند و تنها بخشی از این دژ است که خارج از خاک بوده و تقریباً سالم مانده است.

پشتو، قلعه‌ای زیبا برای تمام فصول

حالا که صحبت از قلعه شد، بد نیست با قلعه پشتو هم آشنا شوید. قلعه پشتو در روستای پیشتاب بخش هوراند است که از توابع شهر اهر به شمار می‌رود. این بنا یکی از قدیمی ترین دژهای ایران است و تاریخ آن را به دوره‌ی اورارتو ها نسبت می‌دهند.

همچون بسیاری از قلعه‌های این منطقه، قلعه پشتو نیز در ارتفاعات بنا شده که در یک طرف آن پرتگاهی عمیق قرار گرفته و راهی سنگی با ۲۲۰ پله از پایین دره تا قلعه برای رفت و آمد، ساخته شده است. بنای این قلعه را با روی هم قرار دادن سنگ‌های لاشه و ملات ساروج ساخته‌اند که از استقامت بالایی برخوردار است. قلعه پشتو دارای آب انبارهای متعددی است که درون صخره‌ها کنده کاری شده‌اند. در اطراف این قلعه طبیعت بسیار زیبایی و نادر با پوشش گیاهی های متنوع و درختانی چون تمشک و فندق وجود دارد که در تمام فصول سال زیبایی خاص خودشان را دارند.

البته اگر راه قلعه پشتو را برای تعطیلات نوروزی در پیش گرفتید، باید حواس‌تان به یک حیوان وحشی درنده که حوالی این قلعه زندگی می‌کند و خرس قهوه‌ای نام دارد، باشد.

گنبد غفاری ه در شهر گنبدهای تاریخی است

اما این‌طرف‌تر در شهر مراغه‌، گنبدهای زیادی چشم‌انتظار شما هستند. مراغه را به عنوان شهر گنبدهای تاریخی ایران می‌شناسند. بد نیست شما هم یکی از گنبدهای زیبای تاریخی این شهر را به نام گنبد غفاریه بیش‌تر بشناسید.

گنبد غفاریه از گنبدهای شهر زیبای مراغه است و در کنار رودخانه صوفی چای، جای گرفته است.این بنا در قرن ۸ هجری قمری و در زمان ابوسعید بهادر ساخته شده است. معماری گنبد غفاریه نظیر گنبد سرخ این شهر از هندسه چهار ضلعی پیروی می‌کند.

کتیبه‌های آبی، سفید و سیاهی این بنا را تزئین کرده است. در بالای طاق ورودی این بنا کتیبه‌ای با خط ریحان قرار گرفته، همچنین در بالای طاق‌های تزئینی قرار گرفته بر روی دیوارها، دایره‌ای با دو نقش چوگان پشت به هم دیده می‌شود و می‌گویند این طرح، نشان خانوادگی امیر شمس الدین قره سنقز، فرمانروای وقت آن زمان است.

کردشت، یک حمام صفوی

اما اگر در جریان سفر به آذربایجان شرقی راهتان به شهر تاریخی جلفا افتاد، گشت و گذارتان را تنها در آسیاب‌خرابه یا کلیسای سنت استپا نوس خلاصه نکنید. حمام تاریخی کر دشت نیز از جمله دیدنی‌ترین اماکن جلفا به شمار می‌آید که کم‌تر شناخته شده است.

حمام تاریخی کر دشت در دهکده ای به همین نام در نزدیکی جلفا و شمال غربی ایران قرار گرفته است، حمامی باستانی و البته بسیار جذاب که فضای داخلی و نقاشی‌های دیواری چشمگیری را در دل خود جای داده است.

قدمت این حمام به دوران صفوی باز می‌گردد و آب آن از رودخانه ارس تأمین می‌گردد. در گذشته از این حمام برای خانواده‌های سلطنتی استفاده می‌شد اما با گذشت زمان درب‌های آن به روی عموم نیز باز شد.

حمام باستانی کر دشت با تمام عناصر و ویژگی‌های معماری یک حمام تاریخی با بخش‌هایی متعدد نظیر هشتی ورودی، سر بی نه، میان در، گرمخانه، خزینه، شاه نشین و تون حمام می‌باشد. حمام باستانی کر دشت با تمام عناصر و ویژگی‌های معماری یک حمام تاریخی با بخش‌هایی متعدد نظیر هشتی ورودی، سر بی نه، میان در، گرمخانه، خزینه، شاه نشین و تون حمام می‌باشد. قدم گذاشتن به این مجموعه تاریخی جذاب و البته دوست داشتنی همانند ورود به دنیایی متفاوت از تاریخ و فرهنگ می‌باشد، دنیایی جذاب که کوله باری از تجربیات به یادماندنی را برایتان به ارمغان می‌آورد.

علاوه بر این اماکن تاریخی که در جای جای آذربایجان شرقی پخش شده‌اند، این استان دارای روستاهایی است که خودشان یک مقصد گردشگری به حساب می‌آیند؛ و شما از میان آن روستاها کندوان را بیش‌تر می‌شناسید که خانه‌های صخره‌ای دارد.

اشتبین، یک روستای کاملاً دیدنی

روستای اشتبین نیز یکی از همان روستاهاست، روستایی که در تاریخ ۱۷ خردادماه ۱۳۷۹ خورشیدی به عنوان یکی از آثار ملی کشور به ثبت رسید.

روستای پلکانی اشتبین با ۱۴ کیلومتر فاصله از رود پر آب ارس، از توابع شهرستان کلیبر در استان آذربایجان شرقی است. روستای پلکانی اشتبین با ۱۴ کیلومتر فاصله از رود پر آب ارس، از توابع شهرستان کلیبر در استان آذربایجان شرقی است. این روستای کوهستانی با آب و هوای مطلوب و معتدل و زمستان بسیار سرد و برفگیر، جز مناطق با اقلیم و آب و هوای سرد است. به موجب همین امر، زمستان‌های طولانی در این منطقه وجود دارد. اشتبین از نظر طبیعت و معماری روستایی، در بین تمام روستاهای استان آذربایجان شرقی زبان زد است.

این روستا از مجموعه سه آبادی به نام‌های جعفر آباد، هراس و سیاوشان تشکیل شده است. واژه اشتبین از دو کلمه اوچ یا اوش (سه) و دبین یا تبین (ریشه یا طایفه) ساخته شده و اشاره به سه آبادی نام برده شده در بالا م.

کوفته، آبگوشت، آش و کباب از غذاهای محلی اشتبین محسوب می‌شوند و طعم لذیذ این غذاها با دیگر مناطق بسیار متفاوت است. لبنیات اشتبین از جمله سر شیرش، بسیار با کیفیت است و خوردن آن را به همراه عسل سیاه کوهستانی این منطقه به شما پیشنهاد می‌دهیم.

در هرحال سفر به آذربایجان شرقی می‌تواند زمینه را برای لذت‌بردن از تعطیلات نوروزی برایتانن فراهم کند؛ چراکه صدها مکان دیدنی در این خطه چشم‌انتظار شماست.

البته اگر حین ورود به این استان فهرست بلندبالایی از مکان‌های گردشگرپذیر در اختیارتان قرار دادند، شما جاهایی را انتخاب کنید که اسم‌شان را برای بار اول می‌شنوید. بهترین خاطره‌های ما را تجربه‌های جدیدمان شکل می‌دهند.