نگاهی به دو امامزاده در همدان که کمتر شناخته شده‌اند

به گزارش ایکنا ازهمدان، آستان امامزاده خاتونیه در بخش مرکزی شهرستان همدان، شهر همدان خیابان بین‌النهرین پشت شهرداری گرفته است.
اهالی معتقدند که این امامزاده فرزند امام موسی‌بن جعفر علیه‌السلام است. این زیارتگاه عمدتاً توسط زنان مورد استقبال قرار می‌گیرد و مردان کمتر و بسیار به ندرت به این محل می‌آیند. برگزاری جلسات زنانه همچون زیارت عاشورا و قرائت قرآن بطور متوالی در این مکان دیده می‌شود.
گفته‌ می‌شود که زیارتنامه قبلی این امامزاده و سنگ قبر آن که تاریخ این بقعه بر روی آن نگاشته شده بود، به سرقت رفته است؛ زیرا اراضی و موقوفاتی داشته که در این اسناد موجود بوده؛ اما برای پنهان گذاشتن اراضی و خانه‌هایی موقوفی که ساخته شده است، آن را به سرقت برده‌اند.
این امامزاده دارای مسافران بسیاری است از جمله مسافران خارجی از کشورهای فرانسه، آلمان و انگلیس از این امامزاده دیدن کرده‌اند. به لحاظ تاریخی و آثارباستانی این منطقه از شهرتی برخوردار نیست.
این امامزاده درسمت جنوب‌غربی آرامگاه بوعلی‌سینا قرار گرفته است. این امامزاده نسل در نسل در دست خاندان ابوالمعالی بوده است.
هم‌اکنون در محوطه بیرونی زیارتگاه، مکانی سرپوشیده وسیع و مستطیلی شکل ساخته شده است که جنس آن از تیر و چوب است و اخیراً بازسازی شده و آن را به‌ صورت فلزی ساخته‌اند. دیواره‌های بقعه ساده و بدون هر گونه پیرایه می‌نماید. این بقعه مستطیل در سال 1369 تجدید بنا شده است و در حدود 13×7 متر مساحت دارد. وضوخانه، نمازخانه از جمله امکاناتی است که در حوالی آن وجود دارد.
در گذشته این بقعه دارای ضریح کوچک به سبک خانه مربع شده نصب کرده بودند؛ اما اکنون ضریح آن فلزی است و از ضریح قبلی اطلاعی در دست نیست.
مرقد و حرم دارای گچبری ساده‌ای است که به تازگی رنگ‌کاری شده و ضریح در وسط آن قرار گرفته است. گنبد آن فلزی بوده و قطری در حدود 2 متر دارد.
از منظر گردشگری این منطقه دارای فضای طبیعی و مصنوعی، پارک است و نماز جماعت، مراسم دعا و زیارت، قرائت زیارتنامه در آن اجرا می‌شود و همچنین دارای صندوق نذورات است که درآمد نسبتاً خوبی نیزدارد؛ اما هزینه‌های آن عمدتاً صرف امور جاری امامزاده می‌شود.
داخلی حرم گچبری زیبا، آئینه‌کاری ظریف وکتیبه‌ای ازآیات قرآنی دارد که چندان خوانا نیست.
نگارنده رساله عراق عجم در عهده ایلخانان در باب اصل بنای خاتونیه‌‌ها معتقد است که این بناها به دوران مغول‌‌ها باز‌می‌گردد.
وی می‌گوید: از جمله وقایع سال 706 (هـ. ق) اینکه «تودای خاتون» را زن ایلخان ارغون‌خان مادرسلطان غازان‌خان وفات یافت. پیکر او را به همدان نقل کردند که بر دامان الوندکوه؛ یعنی دره «ماشارود» (امامزاده کوه) دفن شد؛ ولی نویسنده حدس زده است که شاید بقعه خاتونیه در وردآباد یا قم «زبیده خاتون» کولانج در اصل مرقد ملکه «تودای خاتون» مزبور بوده باشد.
آستانه مقدسه امامزاده زبیده خاتون
به احتمال قوی به یقین نام زینب به زبیده تصحیف شده که در این صورت خفته در مزار باید سیده جلیله بانو زینب بنت عبدالله بن الحسین بن الحسن البصری ابن القاسم بن محمد البطحانی ابن القاسم بن الحسن بن زید بن امام حسن (علیه السلام) باشد که مادر امامزاده جلیل القدر أبوطالب ناصر بن احمد بن موسی بن احمد بن محمد الارج ابن احمد بن موسی المبرقع بن امام جواد (علیه السلام) مدفون در روستای زیوج شهرستان تویسرکان و برادرش ابوالمعالی عیسی بن احمد است (منتقلة الطالبیة: 348) وی خاتون فاضله و عمه ابوعبدالله الحسین بن علی بن الحسن البصری داماد بزرگوار صاحب بن عباد مدفون در بقعه شاهزاده حسین همدان است که به احتمال قوی در ثلث آخر قرن پنجم هجری وفات یافته و در این بقعه به خاک سپرده شده است.
آستانه امامزاده زبیده خاتون (علیها السلام) در بخش مرکزی شهر همدان واقع شده است.
این بنا در میدان مرکزی همدان و خیابان بوعلی واقع است. بنای بقعه امامزاد ه زبیده خاتون (علیها السلام) آجری ساده ای مشتمل بر اتاق مربعی با طاق گنبدی کوتاه به ابعاد هر ضلع 4/5 متر است که مربوط به عهد مغول می باشد.
ضریح چوبی به رنگ لاجوردی کهنه به طول 1/82، عرض 1/4 و ارتفاع 1/40 در وسط حرم و صورت قبر گچی ساده ای در زیر آن قرار دارد.
انتهای پیام