مزایای افزایش تسهیلات مسکن تا 80 درصد
* مصطفی قلی خسروی/ رئیس اتحادیه مشاوران املاک
نه تنها نمیتوان تسهیلات مسکن را از ابزارهای خرید ملک حذف کرد بلکه باید قوانین مربوط به آن نیز اصلاح شوند. در کشورهای توسعهیافته بانکها تا 80درصد قیمت کارشناسی ملک، تسهیلات میدهند. البته بدینگونه نیست که اگر ملکی 16میلیارد تومان میارزد، 25میلیارد تومان کارشناسی کنند و بر این مبنا 19میلیارد تومان وام بگیرند و بعد از اینکه اقساط پرداخت نشد و بانک ملک تصرف کرد مشخص شود بیشتر از 16میلیارد تومان ارزش نداشته است. نباید روند به این شکل باشد. بلکه باید یک اصلاح ساختاری بینقص صورت بگیرد و عدهای کارشناس قسمخورده را برای کارشناسی ملک پرورش دهند. از سوی دیگر، تسهیلات باید از 20 و 22درصد قیمت ملک به 80درصد برسد. همچنین نیاز است قوانین سختگیرانهای در جهت بازپرداخت وامها در نظر گیرند تا همه افراد بتوانند از ظرفیت بانکها برای پرداخت تسهیلات استفاده کنند. برای مثال، اگر با 200میلیون تومان خانهای یک میلیاردی را خریداری کنیم و 800 میلیون باقیمانده آن را بانک بهصورت تسهیلات پرداخته باشد، در صورت عدم بازپرداخت اقساط، بانک بتواند به راحتی ملک را به حراج بگذارد تا ظرفیت وام برای افراد دیگری باز شود نه اینکه بانک جریمه روی جریمه بیاورد که در این صورت این وام تبدیل میشود به دام. تسهیلات باید در اختیار مردم قرار گیرد اما بازگشت آن برای افراد دیگر نیز باید با جدیت انجام شود. در مورد اختلاف قیمت ملک در تهران و شهرهای دیگر و کاهش اثرگذاری وام مسکن در تهران، باید گفت که نمیتوان مبالغ مختلفی را برای شهرهای مختلف در نظر گرفت. باید قانون را برای همه تدوین کنیم و مانند خورشید به همه بتابیم و همه شهرها را به یک چشم نگاه کنیم. برای مثال اگر قرار است تسهیلات به سقف 80درصد از قیمت ملک برسد، نباید میان تهران و شهرهای دیگر، تفاوتی قائل شد. پیش از برخی معتقد بودند که برای رشد ملک در شهرستانها تسهیلات به اشکال متفاوت در اختیار شهروندان قرار گیرد اما این روش مشکلزاست. اگر رقم وام متفاوت باشد مهاجرتها به دلیل افزایش امکانات در تهران، رشد میکنند و این مشکلیست که در این مدت بهوجود آمده است. تهران از لحاظ اقتصادی بهگونهایست که اگر امکاناتی هم به آن اختصاص ندهند، آن را برای خود خلق میکند. اگر ما بخواهیم نوع و سطح تسهیلات را متفاوت کنیم، رانت ایجاد میشود و این مفسدهانگیز است. اوایل انقلاب نیز برای خرید خانه در تهران مجوز میدادند؛ آن زمان وزارت مسکن سابق این مجوزها را صادر میکرد. مجوزها خرید و فروش میشدند و از این محل مشکلات و شکایتهای زیادی بهوجود آمد. سخنی که برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح کردهاند مبنی بر ضرورت افزایش سقف تسهیلات مسکن، مبحثی بوده است که من همواره بیان کردهام و خوشبختانه اکنون در مجلس هم بیان شده است. جای امیدواریست که هم میخواهند به مردم تسهیلات بدهند و هم قوانین آن را اصلاح کنند. باید در اصلاح قوانین مرتبط با تسهیلات مسکن، به همه موارد نگاه کرد و با در نظر گرفتن همه واقعیتهای بازار این اصلاح را انجام داد.