صنعت نفت، نخستین نقطه هدف حمله دشمن بعثی

دولت عراق در 17 سپتامبر 1980 (31 شهریور 1359) عهدنامه مرزی و حسن همجواری 1975 بین ایران و عراق را به‌طور یکجانبه لغو و تجاوز خود را به خاک ایران آغاز کرد، اما تجزیه خوزستان و الحاق آن به عراق همانند دیگر آرزوهای رهبران عراق هرگز تحقق نیافت. یکی از اهداف جنگ نقش نفت در این تهاجم بود، به‌طوری که استان خوزستان به علت دارا بودن ذخایر نفتی فراوان همواره مورد نظر دولت‌های حاکم در عراق و حامیان استعماری آن بوده است.

31 شهریور ماه شروع جنگ عراق و حمله به تاسیسات نفتی ایران

بمباران انبار نفت اهواز توسط دولت متجاوز عراق

با روی کار آمدن دولت محمدعلی رجایی، محمدجواد تندگویان دانش‌آموخته مدیریت صنعتی که در تهران به دنیا آمده بود، سکان وزارت نفت را در دست گرفت.

چند روز پیش از آغاز فعالیت تندگویان به عنوان وزیر نفت، تهاجم عراق به ایران آغاز شده‌ بود و نخستین اقدام وی در این جایگاه، سازماندهی کارکنان وزارت نفت و شرکت‌های تابعه برای حفاظت از تأسیسات نفتی مستقر در خوزستان بود.

در پنجم مهرماه 59 بمباران تاسیسات پالایشگاه آبادان توسط نیروهای متجاوز عراق

در مهرماه عراق پالایشگاه‌ها کرمانشاه را بمباران کرد. نمایی از در ورودی پالایشگاه کرمانشاه لحظاتی پس از بمباران توسط نیروهای متجاوز عراق

23 مهرماه 59 عراق به پالایشگاه تبریز حمله می‌کند و 6 نفر از کارکنان خدوم پالایشگاه تبریز به شهادت می‌رسند

در نهم آبان‌ماه سال 1359 محمد جواد تند گویان در جاده ماهشهر آبادان توسط نیروهای عراقی اسیر می‌شود

پس از اسارت شهید تندگویان سید حسن سادات (چپ) کفیل وزارت نفت می‌شود. سید حسن سادات در حال عیادت از مجروحان جنگ در بیمارستان نفت سال 1359

پس از اسارت تندگویان در جنگ تحمیلی، محمد غرضی متولد سال 1320 در اصفهان دارای مدرک مهندسی برق، سکان هدایت وزارت نفت را به دست گرفت.

در این زمان اگرچه کشور در دوران جنگ به سر می ‌برد، اما دوران ثبات در وزارت نفت آغاز شد. غرضی تا 1364 خورشیدی وزیر نفت ماند و در دوران وزارت وی قیمت نفت به هفت دلار به ازای هر بشکه رسید.

21 دی‌ماه 1360 در دومین سال جنگ تحمیلی علیه ایران که در جبهه‌های زمینی با شکست‌های پی در پی روبه‌رو بود، عراق با هدف کشاندن جنگ به منطقه‌ای دیگر با حمله به دو نفتکش در خلیج فارس آتش جنگ را در این منطقه شعله‌ور ساخت.

عراق در دوره هشت ساله 38 مورد به نفتکش‌های شرکت ملی نفت ایران حمله کرد. نمایی از کشتی بارسلونا که توسط نیروهای متجاوز عراق هدف حمله قرار گرفت

در 23 بهمن 1362 پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد با حضور آیت‌الله خامنه‌ای ریاست جمهور، محمد غرضی وزیر نفت، واعظ طبسی نماینده امام و تولیت آستان قدس رضوی، با ظرفیت 15 میلیون مترمکعب آغاز به کار کرد.

در آن دوران میدان‌های گازی از خطوط جنگی دور بودند و امکان توسعه داشتند. مراسم افتتاح پالایشگاه خانگیران

در شهریور 1364خورشیدی غلامرضا آقازاده متولد خوی و دانش‌آموخته مهندسی کامپیوتر و یکی از اعضای فعال حزب جمهوری اسلامی ردای وزارت نفت را به تن کرد تا بتواند دوره‌ای طولانی یعنی تا شهریور 1376 خورشیدی در این کسوت بماند.

در طول این سال‌ها نیروهای بعثی پالایشگاه‌ها و مسیر خطوط انتقال نفت به پالایشگاه‌ها را مورد حمله قرار می‌دادند. برای نمونه به پالایشگاه تبریز حدود 28 بار حمله شد. بندر ماهشهر و تأسیسات بندر امام نیز به سرعت درگیر جنگ بود، به شکلی که فعالیت‌هایش متوقف شد. نمایی از بمباران تاسیسات پالایشگاه تبریز

در این دوران وزارت نفت در کنار آحاد مردم به کمک در جهت جلوگیری از کاهش تلفات انسانی اقدام به ساخت سنگر در شهرهای مختف کشور می‌کرد، سنگرسازی در تبریز

17 بهمن 1363 در بحبوحه جنگ، افتتاح واحد پتروشییمی شیراز و افتتاح توسط میرحسین موسوی نخست وزیر وقت. این مجتمع روزانه 1500 تن اوره و 750 تن نیترات آلومینیوم تولید می‌کند.

گردآورنده: سیدحسن حسینی