پیمان منع موشک‌های هسته‌ای چیست و چرا آمریکا از آن خارج شد؟

ترامپ همچنین با بیان اینکه آمریکا در واکنش به نقض عهد روسیه، گزینه‌های موشکی خود را توسعه خواهد داد، تاکید کرد در صورت عدم پایبندی مسکو به این توافق، پس از شش ماه برای همیشه از آن خارج خواهد شد.

رئیس‌جمهور آمریکا پیش از این بارها تهدید کرده بود که در صورتی که روسیه و همچنین چین با یک پیمان موشکی جدید موافقت نکنند، آمریکا به زودی از آن خارج خواهد شد.

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد هر دو کشور را ملزم به از بین بردن موشک‌های کروز و بالستیک زمینی با برد حدود ۳۰۰ تا ۳۴۰۰ مایل می‌کند. این پیمان که در بحبوحه رقابت تسلیحاتی دو طرف در طول جنگ سرد امضا شد، برای حل تمامی مشکلات آمریکا با شوروی سابق منعقد نشد، بلکه اقدامی برای ایجاد ثبات استراتژیک در قاره اروپا بود.

برای اولین بار، در سال ۲۰۱۴ سی‌ان‌ان با اشاره به آزمایش‌های موشکی کروز روسیه گزارش داد دولت آمریکا مسکو را به تخطی از این پیمان متهم کرده است. بنا به گزارش سی‌ان‌ان، آمریکا در آن زمان متحدان عضو ناتو خود را در جریان این موضوع قرار داد. با این حال، تا همین اواخر ناتو نقض این پیمان از سوی روسیه را به طور رسمی تائید نکرده بود.

در گزارش جدیدی که در فوریه ۲۰۱۸ توسط وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) منتشر شد نیز به عدم پایبندی مسکو به این پیمان پرداخته شد و ادعا شد روسیه همچنان به نقض تعهدات و پیمان‌های کنترل تسلیحاتی خود ادامه می‌دهد.

با این حال، از نقطه نظر کارشناسان و تحلیلگران بین‌المللی، به نظر می‌رسد که قصد ترامپ از تهدید به خروج کامل از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد، امتیازگیری از روسیه و چین برای محدود کردن فعالیت‌های موشکی خود یا بهانه‌تراشی برای رفع محدودیت‌ها از برنامه موشکی آمریکا برای عقب نماندن از پیشرفت‌های موشکی این دو کشور است.

این موضوع زمانی اهمیت می‌یابد که بدانیم سرگئی ریابکُف، معاون وزارت امور خارجه روسیه تهدید کرده است که خروج یکجانبه آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد، اقدامات تلافی‌جویانه مسکو از جمله "اقدام نظامی" را در پی خواهد داشت.

به همین دلیل بود که ترامپ سال گذشته هشدار داد "اگر روسیه و چین به توسعه تسلیحاتی خود مشغول باشند و ما به پیمان منع موشکی پایبند باشیم، این موضوع اصلا قابل قبول نیست."

با این حال روسیه دیدگاه مخصوص به خود را درباره ناقض اصلی این پیمان دارد. الکسی پوشکوف، سناتور روس اعلام کرده آمریکا با این اقدام جهان را به دوران جنگ سرد برمی‌گرداند. دیگر مقامات روس از جمله گرباچف (امضاکننده این پیمان) نیز عواقب ناشی از اقدام آمریکا را فاجعه بار خوانده‌اند.

دولت آمریکا استراتژی مدرنیزه کردن زرادخانه هسته‌ای کاملا تهاجمی خود را پیگیری می‌کند که در ابتدا آن را مطابق با پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد می‌نامید. اما اکنون به نظر می‌رسد این کشور به دنبال بهانه‌ای برای خروج از پیمان تسلیحات هسته‌ای با روسیه برای دنبال کردن این استراتژی است.