دیپورت ایرانیان از گرجستان و اقامت‌هایی که دائمی نمی‌شود

خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان در تماس با تعدادی از افرادی که اقدام به سرمایه گذاری در تفلیس کرده اند از آن‌ها میزان رضایتشان از این سرمایه‌گذاری و خرید ملک را جوبا شد. برخی افراد که سرمایه‌گذاری‌های خود را از کانال‌های معتبر دنبال کرده بودند، از نحوه برخورد و زندگی در این کشور با در نظر گرفتن میزان توسعه‌یافتگی گرجستان رضایت نسبی داشتند، اما در میان اتباع کشورمان هستند افرادی که با وجود خرید ملک در گرجستان یا موفق به تمدید اقامت خود نشده‌اند یا حتی در مواردی هنگام ورود مجدد به این کشور با مسائلی روبرو شده‌اند. همچنین کم نیستند ایرانیانی که برای کسب اقامت یکساله این کشور حتی تا سه برابر قیمت واقعی ملک را به افراد سودجویی پرداخت کرده‌اند و وعده و وعید‌های بسیاری شنیده‌اند اما هیچ یک از آن‌ها در عمل محقق نشده است.

دسترسی به بازار‌های اروپایی و سراسر جهان، ثبات سیاسی و اقتصادی و اعطای اقامت دائم گرجستان به سرمایه‌گذار‌ها، عمده دلایلی هستند که هلدینگ‌های خصوصی و کانال‌ها و شبکه‌های فعال فضای مجازی در حوزه گردشگری برای جذب سرمایه‌گذاران از آن‌ها استفاده می‌کنند و تاکنون هم به نظر می‌رسد در این زمینه موفق بوده‌اند، اما مدتی است که سرمایه‌گذاران و هموطنانی که در این کشور اقامت دارند با مسائلی نظیر ممانعت برای ورود مجدد به گرجستان روبرو شده‌اند. همچنین خبر‌ها از افزایش دیپورت ایرانیان از فرودگاه تفلیس حکایت می‌کند. نکته‌ای که بسیاری از هموطنمان به آن بی‌توجهی کردند و به همین دلیل در چند ماه اخیر شاهد ادامه دیپورت اتباع کشورمان بودیم. در گفت‌و‌گویی که با برخی از ایرانیان ساکن گرجستان انجام دادیم آن‌ها در مواردی به خلأ قوانین در گرجستان و برخورد سلیقه‌ای نسبت به اعمال قوانین در این کشور اشاره کردند و در مواردی هم نادیده گرفتن ضوابط کشور مقصد را دلیل دیپورت یا برخورد با اتباع کشورمان عنوان کردند. به عقیده آن‌ها اتمام اعتبار کارت اقامت یکساله ملکی و عدم تمدید آن یکی از شایع‌ترین دلایل بازگرداندن اتباع ایرانی در این مدت بوده است.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد طرح ادعا‌هایی که از سوی شرکت‌های خصوصی یا افراد حقیقی برای جذب سرمایه ارائه می‌شود همیشه منطبق بر واقعیت نبوده و کسب اقامت دائم یا کوتاه مدت گرجستان مانند هر کشور دیگری تابع قوانینی بوده و نیازمند گذراندن مراحل قانونی و حقوقی است که بی‌توجهی یا سهل‌انگاری نسبت به هر بخش از آن می‌تواند هزینه‌هایی را برای فرد درخواست‌کننده به دنبال داشته باشد. برای مثال در میان ایرانیانی که به تازگی از گرجستان دیپورت شده بودند کارخانه‌دار و سرمایه‌گذارنی وجود داشته اند که اغلب پرداخت مالیات داشته و در حال اقدام برای اقامت کارمندی یا شرکت فعال بوده اند.
نکته قابل توجه وجود برخی رفتار‌های سلیقه‌ای با مسافران است. حضور دانشجویانی در بین افراد دیپورت شده که در دانشگاه‌های پولی این کشور مشغول به تحصیل شده‌اند را هم می‌توان ناشی از وجود برخورد‌های سلیقه‌ای ماموران گرجی در مبادی ورودی این کشور دانست. هرچند که به طور کلی، ایران مدارک دانشگاهی صادر شده از سوی گرجستان را نمی‌پذیرد و در برخی موارد حتی اعضای خانواده‌های این دانشجویان هم از فرودگاه تفلیس بازگردانده شده‌اند، اما همچنان برخی از هموطنانمان به تحصیل در این کشور اقدام می‌کنند.

البته این اولین بار نیست که فرودگاه روستاولی برای ایرانیان خبرساز می‌شود، چرا که در دوسال گذشته تفتیش بدنی چند تن از بانوان هموطن‌مان، بحث‌های زیادی را به راه انداخته بود، انتقاد‌هایی که به سختگیری نسبت به هموطنانمان در قیاس با سایر کشورها، تفتیش بدنی خارج از اتاقک‌های مخصوص و تاکید بر درآوردن مانتو و شال هنگام عبور از دستگاه ایکس ری مربوط می‌شد هم پیش از این مورد انتقاد‌های شدیدی در داخل کشور قرار گرفته بود اما اینکه دیپورت ایرانیان همزمان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در گرجستان افزایش یافته است را برخی ناشی از افزایش حساسیت‌ها در زمان برگزاری انتخابات دانسته‌اند. برخی نیز وجود اعتراضات مردمی در مخالفت با افزایش مهاجرت‌ها و حتی مباحثی نظیر سیاست‌های ضد مهاجرتی "سالومه زورابیشویلی" رییس‌جمهور جدید گرجستان را در این زمینه مؤثر دانسته‌اند. این سیاستمدار فرانسوی_گرجی در اولین اظهاراتش سیاست‌های مخالف پذیرش مهاجران را در دستور کار ریاستی خود قرار داده است. او سمت‌هایی نظیر وزیر امور خارجه، سفیر این کشور در فرانسه و نمایندگی مجلس را در کارنامه خود دارد و زمانی که به عنوان هماهنگ‌کننده هیئت کارشناسان کمیته تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد ایران منصوب شد، این کشور را ترک کرد و سال ۲۰۱۳ به گرجستان بازگشت.

مواضع مهاجرستیز زورابیشویلی طرفدارانی داشته است. رییس جمهور جدید گرجستان حتی مهاجران را بیگانه خوانده و از حضور گسترده آن‌ها در گرجستان اظهار نگرانی کرده است. با وجود اینکه به عقیده او گردشگری بخش مهمی از درآمد خانواده‌های گرجی را تشکیل می‌دهد، اما در یک سخنرانی اعلام کرد که نگرانی‌های عمومی در رابطه با برخی از همسایگان گرجستان وجود دارد و از مسئولان گرجستان درخواست کرد که تعداد مهاجران را کمتر کنند.
همچنین دولت گرجستان به تازگی قوانین گذشته این کشور را جدی‌تر گرفته است. برای نمونه در مورد افرادی که بدون کسب اجازه اقامت بیش از ۴۵ روز در خاک گرجستان بمانند، باید مدتی از خاک این کشور خارج شوند و این در حالی است که دقیقا مدت زمانی که باید خارج از این کشور سپری کنند در قانون مشخص نشده است و پیش از این برخی هموطنانمان که به کسب و کار در تفلیس مشغول بوده‌اند با تمام شدن مدت اقامت ۴۵ روزه خود با تهیه بلیت به ارمنستان رفته و مجددا به کشور مبدأ باز می‌گشتند که در چنین شرایطی و تکرار چنین اقداماتی شاید با ممانعت در مبادی ورودی گرجستان روبرو شوند، به ویژه اینکه پیش از این برای ایرانیانی که بدون کسب مدارک لازم به تجارت و کار در گرجستان می‌پرداختند سختگیری جدی انجام نمی‌شد، اما ظاهرا با تغییر سیاست‌ها ،سختگیری‌ها در چنین مواردی هم افزایش یافته است.

قوام شهیدی سفیر کشورمان در تفلیس در اردیبهشت ماه سال گذشته نسبت به سرمایه‌گذاری و کسب اقامت این کشور به هموطنامان هشدار داده بود. او همچنین تأکید کرد اقامتی که در گرجستان بر اساس خرید زمین و مسکن انجام می‌شود تنها یک سال اعتبار داشته و تضمینی برای اقامت دائم یا تمدید آن وجود ندارد. علاوه بر این به دنبال اعلام خبر دیپورت تعدادی از ایرانیان از فرودگاه تفلیس، سفارت کشورمان در اطلاعیه‌ای از هموطنانمان خواست تا مراقب سودجویانی که با انتساب خود به سازمان‌های دولتی، دستگاه‌های امنیتی و انتظامی و سفارت ایران در تفلیس اقدام به کلاه‌بردارای می‌کنند باشند.
بهرام قاسمی سخنگو دستگاه دیپلماسی هم درنشست خبری با اعلام اینکه حدود ۲۰۰ نفر از شهروندان ایرانی در هفته‌های اخیر در مرز‌های زمینی و هوایی گرجستان دیپورت شده‌اند، نداشتن مدارک اولیه برای ورود به این کشور و فعالیت برخی از آژانس‌های مسافرتی که صلاحیت لازم را ندارند، ولی با گرفتن مبالغی از این شهروندان برای عزیمت آن‌ها به گرجستان اقدام کرده‌اند را از جمله دلایل بروز این مسائل برای شهروندان کشورمان دانست و با اشاره به اینکه برخی دیگر از شهروندان ایرانی که دیپورت شده‌اند از مدارک کافی و لازم برخوردار بود‌ه‌اند، گلایه خود از انجام چنین برخورد‌هایی را ابراز و از آغاز مذاکرات با طرف گرجی جهت علت‌یابی وقایع اخیر خبر داد.
مراجع مربوطه به اتباع کشورمان که بدون مجوز اقامت قصد کار و زندگی در گرجستان را دارند بار‌ها هشدار داه‌اند که پس از ۴۵ روز حتما باید خاک این کشور را ترک کرده و نسبت به خلأ قانونی در مورد زمانی که اجازه بازگشت مجدد به گرجستان را دارند، آگاهی داشته باشند و بدانند که در موافقتنامه لغو روادید میان تهران_تفلیس به این موضوع اشاره‌ای نشده است و متاسفانه تصمیم‌گیری در این زمینه بر اساس تشخیص پلیس مرزی گرجستان خواهد بود.