پروسه‌ wsappx در ویندوز 10 چیست؟

پروسه‌ی wsappx بخشی از ویندوز ۸ و ویندوز ۱۰ است که احتمالاً آن را در تسک منیجر این دو سیستم عامل در حال اجرا دیده‌اید و حتی ممکن است شاهد استفاده‌ی زیاد این پروسه از پردازنده و هارد دیسک بوده باشید. در این مطلب به جزئیات این پروسه و نقش آن در ویندوز خواهیم پرداخت. با روژان همراه شوید.

پروسه‌ی wsappx چیست؟

برای شرح درست این پروسه، باید سرویس‌های مرتبط با آن را توضیح دهیم. در ویندوز ۸ و ویندوز ۱۰، یک سرویس مشترک تحت این پروسه فعالیت می‌کند و آن AppX Deployment Service یا AppXSVC نام دارد. در ویندوز ۱۰، یک سرویس دیگر نیز وجود دارد که منحصر به این سیستم عامل است و آن Client License Service یا ClipSVC نام دارد. در ویندوز ۸، به جای ClipSVC، سرویس دیگری با نام Windows Store Service یا WSService وجود دارد که تنها در ویندوز ۸ است و از ویندوز ۱۰ حذف شده است (در واقع، سرویس ClipSVC جایگزین آن شده است).

اگر در تسک منیجر پروسه‌ی wsappx را به صورت فعال دیدید، آن را گسترش دهید و خواهید دید که یک یا هر دوی این سرویس‌ها تحت آن در حال اجرا هستند (این مورد به نسخه‌ی ویندوز شما بستگی دارد). نقش این سرویس‌ها در ویندوز، کنترل نصب، حذف و به‌روزرسانی اپلیکیشن‌هایی است که از مایکروسافت استور دانلود شده‌اند و از کامل و درست بودن لایسنس‌هایشان اطمینان حاصل می‌کند.

در ادامه به جزئیات هر کدام از این سرویس‌ها خواهیم پرداخت.

سرویس AppX Deployment Service یا AppXSVC

نقش این سرویس، بازگشایی اپلیکیشن‌های مایکروسافت استور است، اپلیکیشن‌های دانلود شده از مایکروسافت استور در پکیج‌هایی با فرمت .AppX در کامپیوتر ذخیره می‌شوند و این سرویس بر اساس همین فرمت نام گذاری شده است.

به عبارت دیگر، از این پروسه برای نصب، حذف و به‌روزرسانی اپلیکیشن‌های مایکروسافت استور در پکیج‌های .AppX استفاده می‌شود. ویندوز به صورت خودکار اپلیکیشن‌های مایکروسافت استور را به‌روز می‌کند و بسیاری از اپلیکیشن‌هایی که از همان ابتدا در ویندوز هستند – مانند Mail و Paint 3D – همگی در این دسته از اپلیکیشن‌ها قرار می‌گیرند.

اپلیکیشن‌های قدیمی ویندوز (تنها نسخه‌ی دسکتاپ ویندوز) نیز هنگام نصب، حذف و به‌روزرسانیشان مقداری از پردازنده و هارد دیسک استفاده می‌کردند. تنها تفاوت میان آن‌ها و حالت کنونی در ویندوز ۸ و ۱۰ این است که هنگام نصب و حذف اپلیکیشن‌های مایکروسافت استور، به جای این که فایل نصب کننده از منابع سیستم استفاده کند، سرویس AppXSVC این منابع را مصرف می‌کند.

اگر دیدید که حتی بدون استفاده یا نصب اپلیکیشن‌های مایکروسافت استور این سرویس در حال اجرا است، به خاطر این است که ویندوز در حال به‌روز کردن این اپلیکیشن‌ها به صورت پنهانی است.

سرویس Client License Service یا ClipSVC

در ویندوز ۱۰، سرویس ClipSVC زیر ساخت‌های مورد نیاز برای درست کار کردن اپلیکیشن‌های استور را فراهم می‌کند. به گفته‌ی مایکروسافت، در صورتی که این سرویس در ویندوز ۱۰ غیر فعال باشد، اپلیکیشن‌هایی که از مایکروسافت استور خریداری و دانلود شده‌اند درست کار نخواهند کرد.

این سرویس مسئولیت‌های خاصی را در ویندوز بر عهده دارد و همین‌ها هستند که درست کار کردن مایکروسافت استور و اپلیکیشن‌هایش را ممکن می‌سازد. از نام سرویس Client Licence Service می‌توان فهمید که حوزه‌ی فعالیت آن در ویندوز حول لایسنس‌های اپلیکیشن‌های خریداری شده و مدیریت آن‌ها است و مطمئن می‌شود بهای اپلیکیشن‌های غیر رایگانی را که در ویندوز اجرا می‌کنید قبلاً پرداخته شده است. به غیر از این مورد، مایکروسافت درباره‌ی این سرویس جزئیات دیگری را منتشر نکرده است.

سرویس Windows Store Service یا WSService

در ویندوز ۸، سرویس WSService همانند سرویس ClipSVC زیر ساخت‌های مورد نیاز برای اجرا شدن درست اپلیکیشن‌های استور را به وجود می‌آورد. در واقع، توضیحاتی که درباره‌ی سرویس WSService و ClipSVC در ویندوز ۸ و ویندوز ۱۰ موجود است دقیقاً شبیه به هم هستند.

وظیفه‌ی سرویس WSService در ویندوز ۸ دقیقاً همانند وظایف سرویس ClipSVC در ویندوز ۱۰ است و تنها نام آن‌ها با هم تفاوت دارد. این سرویس تنها در ویندوز ۸ حضور دارد و در ویندوز ۱۰ نمی‌توان آن را یافت.

چرا استفاده‌ی پروسه‌ی wsappx از پردازنده زیاد است؟

پروسه‌ی wsappx در ویندوز معمولاً در زمان نصب، حذف و نصب به‌روزرسانی‌های اپلیکیشن‌های مایکروسافت استور از پردازنده به مقدار زیاد استفاده می‌کند. حال چه این عملیات را خودتان راه اندازی کرده باشید، چه استور خودش به صورت خودکار شروع به کار کرده باشد.

اگر به اپلیکیشن‌هایی که در لیست به‌روزرسانی‌ها قرار دارند نیاز چندانی ندارید، می‌توانید در استور آن‌ها را از لیست به‌روزرسانی‌های خودکار خارج کنید. برای این کار، ابتدا مایکروسافت استور را باز کنید، سپس در گوشه‌ی سمت راست در بالای صفحه روی آیکون حسابتان کلیک کنید و روی گزینه‌ی Settings کلیک کنید. در پنل جدید، گزینه‌ی Update Apps Automatically را به Off تغییر دهید.

برای به‌روزرسانی دستی اپلیکیشن‌های استور، روی آیکون حسابتان در مایکروسافت استور کلیک کنید و Downloads and Updates را انتخاب کنید. در صفحه‌ای که به تازگی برای شما باز شده است به‌روزرسانی‌های موجود برای اپلیکیشن‌هایتان نمایش داده شده است و می‌توانید هر کدام را که خواستید به صورت دستی به‌روز کنید.

با این کار، دیگر پروسه‌ی wsappx اپلیکیشن‌های استور را در پس زمینه به‌روزرسانی نخواهد کرد و استفاده از پردازنده بالا نمی‌رود. البته با این کار نیز اپلیکیشن‌ها به صورت خودکار به‌روزرسانی نخواهند شد. در زمان نصب دستی به‌روزرسانی‌ها نیز مقداری از نیروی پردازنده و رم به هر حال استفاده خواهد شد با این تفاوت که شما تصمیم می‌گیرید که چه موقع این کار انجام شود.

مایکروسافت به صورت منظم برای اپلیکیشن‌هایی که از همان ابتدا در ویندوز وجود دارند، به‌روزرسانی منتشر می‌کند که شامل اپلیکیشن‌های Mail، Movies TV، OneNote، Photos و Calculator می‌شود. پس غیر فعال سازی به‌روزرسانی‌های خودکار را توصیه نمی‎‌کنیم.

آیا می‌توان wsappx را غیر فعال کرد؟

پروسه‌ی wsappx و سرویس‌های مرتبط با آن را نمی‌توان غیر فعال کرد. این سرویس‌ها به صورت خودکار در پس زمینه فعالیت می‌کنند و در کار شما اختلالی ایجاد نمی‌کنند، زمانی که به آن‌ها نیاز باشد فعال می‌شوند و پس از اتمام کارشان متوقف می‌شوند. برای مثال، اگر در ویندوز ۱۰ اپلیکیشنی از مایکروسافت استور را اجرا کنید، خواهید دید که سرویس ClipSVC در تسک منیجر ظاهر می‌شود. خود استور را باز کنید و خواهید دید که AppXSVC اجرا می‌شود. اپلیکیشنی را نصب یا حذف کنید و خواهید دید که AppX مقداری از رم و پردازنده را مصرف می‌کند.

اگر در تسک منیجر اقدام به متوقف کردن پروسه‌ی wsappx کنید، ویندوز به شما هشدار می‌دهد که با متوقف کردن آن، سیستم عامل ناپایدار می‌شود یا از کار می‌افتد. در بخش Services در خود ویندوز نیز نمی‌توان با اجبار wsappx را متوقف کرد.

حتی اگر راهی برای جلوگیری از اجرا شدن این پروسه‌ها در ویندوز وجود داشت، همچنان متوقف کردنشان کار درستی نخواهد بود چرا که فعالیت آن‌ها برای درست کار کردن ویندوز ضروری هستند. همان طور که قبل‌تر گفتیم، تنها در صورت نیاز این پروسه در ویندوز اجرا می‌شود و تمام منابعی که توسط آن‌ها مصرف می‌شود برای نصب و حذف و به‌روزرسانی اپلیکیشن‌های استور است و می‌توان به صورت غیر مستقیم نیز از به اجرا در آمدن خودکارش جلوگیری کرد.

آیا ممکن است این پروسه یک ویروس باشد؟

در ابتدای این مطلب گفتیم که پروسه‌ی wsappx و سرویس‌های مرتبط با آن، بخشی مهم از ویندوز ۱۰ هستند. تا به حال پیش نیامده است که پروسه‌ای در ویندوز با استفاده از نام‌های wsappx، AppXSVC، ClipSVC یا WSService در ویندوز فعالیت بکند، ولی برای اطمینان بیشتر، با استفاده از یک نرم افزار آنتی ویروس کامپیوتر خود را اسکن کنید.

منبع